40 χρόνια χωρίς τον John Lennon: Στα ίχνη ενός θρύλου


Σήμερα συμπληρώνονται 40 χρόνια από τη δολοφονία του θρυλικού John Lennon, του οραματιστή που άλλαξε το ρου της μουσικής.

Ο John Lennon γεννήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 1940.

Εκτός από την επιτυχημένη μουσική του σταδιοδρομία, ως ιδρυτικό μέλος του συγκροτήματος των Beatles, διακρίθηκε επίσης ως ακτιβιστής του 20ού αιώνα, υιοθετώντας έντονη δράση σε κοινωνικά ζητήματα, ειδικότερα ως ηγετική μορφή του κινήματος ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ.

Η μουσική του επηρέασε πολλούς δημιουργούς και θεωρείται από τους πιο δημοφιλείς και πολύ-διασκευασμένους τραγουδοποιούς. Ως μέλος των Beatles, τα τραγούδια του αποτέλεσαν αφορμή για τη δημιουργία μία παγκόσμιας κίνησης εκδήλωσης θαυμασμού που ονομάστηκε «Beatlemania».

Μετά τη διάλυση των Beatles ακολούθησε ατομική πορεία στη δισκογραφία. Ανάμεσα στις κορυφαίες δημιουργίες του ανήκει το «Imagine» και το «Give Peace A Chance».

Τα νεανικά χρόνια

Ο John Lennon γεννήθηκε στο Λίβερπουλ της Μεγάλης Βρετανίας, πιθανώς κατά τη διάρκεια μίας γερμανικής αεροπορικής επιδρομής.

Η μητέρα του, Julia Stanley, ήταν κόρη αξιωματικού, ενώ ο πατέρας του, Alfred Lennon, εργαζόταν ως σερβιτόρος σε πλοία που πραγματοποιούσαν ταξίδια στον Ατλαντικό, κατά τη διάρκεια των οποίων τραγουδούσε ή συμμετείχε σε μουσικές συναυλίες.

Μετά τη γέννηση του γιου του, εκείνος εγκατέλειψε την οικογένεια, ενώ η μητέρα του ανέθεσε τη φροντίδα του John Lennon στην αδελφή της, Mary και το σύζυγό της, George Smith, ο οποίος διατηρούσε γαλακτοκομείο. Όταν ο John Lennon ήταν δεκατριών ετών, ο Smith πέθανε από εγκεφαλική αιμορραγία.

John Lennon

Ο John Lennon φοίτησε αρχικά στο δημοτικό σχολείο του «Dovedale» και στη συνέχεια, μετά από επιτυχία στις εισαγωγικές του εξετάσεις, εισήχθη στο γυμνάσιο «Quarry Bank Grammar School», όπου σύντομα η απόδοσή του στα μαθήματα σημείωσε αισθητή πτώση.

Ως μαθητής, υπήρξε δημοφιλής για τον ατίθασο χαρακτήρα του, τον οποίο ο ίδιος περιέγραψε λέγοντας: «Ήμουν εκείνος για τον οποίο όλοι οι γονείς έλεγαν στα παιδιά τους: “Το νου σου, μακριά από αυτόν”.»

Η δημιουργία των Beatles

Την ίδια περίοδο, οργάνωσε τη δική του skiffle ορχήστρα, με την ονομασία «The Quarrymen», στην οποία αργότερα προσχώρησε και ο Paul McCartney, που γνωρίστηκε με τον John Lennon στη διάρκεια μιας συναυλίας του συγκροτήματος, στις 6 Ιουλίου 1957.

Η επίδραση του McCartney υπήρξε έντονη, οδηγώντας στην υιοθέτηση μιας περισσότερο επαγγελματικής φυσιογνωμίας του συγκροτήματος, από το οποίο σύντομα απομακρύνθηκαν τα μη καταρτισμένα μέλη, ενώ προσχώρησε σε αυτό, ο φίλος του Paul McCartney, George Harisson Επιπλέον, το συγκρότημα εγκατέλειψε τη folk μουσική και στράφηκε προς το είδος του rock’n’roll, με έντονες επιρροές από μουσικούς όπως ο Elvis Presley, ο Chuck Berry ή ο Little Richard.

Σταδιακά, οι Quarrymen μετεξελίχθηκαν στο σχήμα των Beatles.

The QuarrymenΤο 1957, ο John Lennon αποφοίτησε από το γυμνάσιο και χάρη στη βοήθεια του διευθυντή του σχολείου του, έγινε δεκτός στη Σχολή Καλών Τεχνών του Λίβερπουλ (Liverpool College of Art). Παρέμεινε για πέντε χρόνια, ασχολούμενος με εφαρμογές γραφικών τεχνών στη διαφήμιση, ωστόσο δεν έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις σπουδές του.

Στις 15 Ιουλίου του 1958, σημειώθηκε ο θάνατος της μητέρας του, η οποία παρασύρθηκε από το αυτοκίνητο ενός μεθυσμένου αστυνομικού, έξω από το σπίτι της αδελφής της, γεγονός που επηρέασε βαθιά τον John Lennon.

Την ίδια περίοδο, γνώρισε το συμφοιτητή του και ταλαντούχο μαθητή της σχολής, Stuart Sutcliffe, ο οποίος αποτέλεσε τον πρώτο μπασίστα των Beatles.

Με τους Beatles, ο John Lennon εμφανίστηκε στο Αμβούργο το καλοκαίρι του 1960, σε μία από τις πρώτες δημόσιες εμφανίσεις τους. Στις 23 Αυγούστου 1962, παντρεύτηκε για πρώτη φορά, τη Chynthia Powell, συμφοιτήτρια του στη Σχολή Καλών Τεχνών του Λίβερπουλ και έγκυος με το γιο του, Julian Lennon, που γεννήθηκε τον επόμενο χρόνο, στις 8 Απριλίου.

Το έργο του

Ο John Lennon υπήρξε ηγετική φυσιογνωμία των Beatles, που στη διάρκεια της δεκαετίας 1960-1970 κατάφεραν να αναρριχηθούν στην κορυφή της δόξας. Υπήρξε ένας από τους κύριους συνθέτες του συγκροτήματος, τραγουδιστής και κιθαρίστας, συμμετέχοντας συχνά και στο πιάνο.

Οι πρώτες συνθέσεις του, διακρίνονταν για την απλοϊκή τους μορφή, τόσο μουσικά όσο και στιχουργικά, με συχνές αναφορές σε ρομαντικές ιστορίες αγάπης.

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1960, ο John Lennon άρχισε να ωριμάζει ως συνθέτης, ενώ παράλληλα προσπάθησε αρκετές φορές να απεμπλακεί από την έντονα εμπορευματοποιημένη εικόνα του συγκροτήματος, βιώνοντας περιόδους ενθουσιασμού για συγκεκριμένες ιδέες ή ρεύματα, όπως το διαλογισμό ή το μαρξισμό της αριστεράς.

Televisie-optreden_van_The_Beatles_in_Treslong_te_Hillegom_vlnr._Paul_McCartney,_Bestanddeelnr_916-5099

Οι συνθέσεις του, κατά τη διετία 1966-67, έκαναν ιδιαίτερα αισθητή την επίδραση των «ψυχεδελικών» πειραματισμών του με το LSD, με χαρακτηριστική στιγμή την ηχογράφηση του δίσκου «Sergeant Pepper’s Lonely Hearts Club Band» (1967).

Η προσωρινή απομάκρυνσή του από τα ναρκωτικά συνδυάστηκε με τη γνωριμία του με τον Ινδό Maharishi Mahesh Yogi και τον υπερβατικό διαλογισμό. Ο John Lennon παρακολούθησε μαθήματα του Maharisi στην Ουαλία, ενώ στις αρχές του 1968 τον επισκέφτηκε στην κατοικία του στην Ινδία.

Αργότερα, υπήρξε περισσότερο κριτικός απέναντί του, δηλώνοντας όμως πως αποτέλεσε για τον ίδιο ένα είδος πατρικού προτύπου.

Η σχέση με τη Yoko Ono

Στα τέλη της δεκαετίας του 1960, ο John Lennon γνώρισε τη Γιαπωνέζα καλλιτέχνιδα Yoko Ono, την ίδια περίπου περίοδο που δρομολογήθηκε το διαζύγιό του με τη Cynthia Powell.

Η αρχική γνωριμία τους χρονολογείται το Νοέμβριο του 1966, όταν ο John Lennon επισκέφτηκε μία έκθεση τέχνης της Ono και έκτοτε ξεκίνησε η καλλιτεχνική τους συνεργασία. Το 1968, ο John Lennon εγκαινίασε μία ατομική έκθεση στη «Robert Fraze Gallery» του Λονδίνου, με το γενικό τίτλο «You Are Here» αφιερωμένη στη Yoko Ono ως ένδειξη της αγάπης του για εκείνη.

Η σχέση τους, την οποία ο John Lennon χαρακτήρισε ως «μία σχέση δασκάλου και μαθητή», με τον ίδιο στη θέση του μαθητή, πυροδότησε αρκετές αρνητικές κριτικές, εστιάζοντας κυρίως στην προσωπικότητα της Yoko Ono, στην εξωσυζυγική σχέση που διατηρούσε μαζί της ο John Lennon για ένα διάστημα.

Η Yoko Ono επηρέασε σημαντικά τον John Lennon, με τον οποίο αποτέλεσε αχώριστο δίδυμο, τόσο σε ότι αφορά τη σχέση του με το χώρο της μοντέρνας τέχνης όσο και με κοινωνικά προβλήματα τα οποία η ίδια σχολίαζε μέσα από τα έργα της, όπως η θέση της γυναίκας, ο φυλετικός διαχωρισμός ή ο πόλεμος του Βιετνάμ.

John Lennon - Yoko Ono

Κατά τη τελευταία διετία της παραμονής του στους κόλπους των Beatles, ο John Lennon συμμετείχε ενεργά, μαζί με την Ono, στο κίνημα κατά του πολέμου του Βιετνάμ.

Στις 20 Μαρτίου του 1969, παντρεύτηκαν στο Γιβραλτάρ, έχοντας προγραμματίσει να περάσουν το μήνα του μέλιτος στο κρεβάτι, διαδηλώνοντας με αυτό τον τρόπο υπέρ της ειρήνης και προσκαλώντας δημοσιογράφους στο ξενοδοχείο που διέμεναν, στην πόλη του Άμστερνταμ.

Η πρωτότυπη αυτή διαμαρτυρία (γνωστή και ως «Bed-In») συνεχίστηκε στο Μόντρεαλ, με το ζεύγος να παραχωρεί πολυάριθμες συνεντεύξεις και να δέχεται εκατοντάδες επισκέπτες. Το επόμενο διάστημα, συμμετείχαν σε πολυάριθμες εκδηλώσεις, δίνοντας επίσης μία φιλανθρωπική συναυλία στα πλαίσια της εκστρατείας «War Is Over» της UNICEF.

John Lennon - Yoko Ono - Hit Channel

Η προσωπική καριέρα

Οι σχέσεις των Beatles είχαν ήδη αρχίσει να διαταράσσονται και ειδικότερα η φιλία του John Lennon με τον Paul McCartney κλονίστηκε.

Ο ίδιος ο John Lennon αιτιολόγησε τη διάλυση του συγκροτήματος, αναφερόμενος κριτικά στον ηγετικό ρόλο που επεδίωξε να αναλάβει ο McCartney μετά το θάνατο του μάνατζερ των Beatles, Brian Epstein, αλλά και στην αντιπάθεια που έτρεφαν τα υπόλοιπα μέλη απέναντι στη Yoko Ono.

Η προσωπική δισκογραφία του John Lennon είχε ήδη ξεκινήσει πριν τη διάλυση των Beatles, με την ηχογράφηση τριών πειραματικών δίσκων σε συνεργασία με τη Yoko Ono καθώς και τριών ακόμα τραγουδιών: «Give Peace A Chance» (με αντιπολεμικό περιεχόμενο), «Cold Turkey» (σχετικά με την εμπειρία του με την ηρωίνη) και «Instant Karma».

Μετά τη διάλυση των Beatles, από τον Απρίλιο μέχρι τον Αύγουστο του 1970, ο John Lennon και η Yoko Ono υποβλήθηκαν σε μία «πρωτογενή θεραπεία», κοντά στον Arthur Janov, στο Λος Άντζελες.

Μετά την επιστροφή του, ηχογράφησε τον πρώτο του προσωπικό δίσκο, με τίτλο «John Lennon / Plastic Ono Band», τα περισσότερα τραγούδια του οποίου είχαν γραφτεί κατά τη διάρκεια της θεραπευτικής μεθόδου του Janov, την οποία είχε ακολουθήσει.

Ενδεικτικά των αντιλήψεων που είχε διαμορφώσει πλέον ο John Lennon, είναι τα τραγούδια «God», όπου κατέγραψε ανθρώπους και ιδέες στις οποίες είχε πάψει να πιστεύει, μεταξύ των οποίων ο Χριστός, ο Βούδας, ο Elvis Presley, ο μυστικισμός και οι Beatles, καθώς και το εμπορικά επιτυχημένο και αμιγώς πολιτικό «Power To The People», σύνθημα που είχε μεγάλη απήχηση σε αναρχικούς της δεκαετίας του 1970.

Ακολούθησε η κυκλοφορία του περισσότερο επιτυχημένου δίσκου του John Lennon, το «Imagine», το ομώνυμο τραγούδι του οποίου εξελίχθηκε σε ένα από τα δημοφιλέστερα του John Lennon.

Το καλοκαίρι του 1971, ταξίδεψε με τη Yoko Ono στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου επρόκειτο να ζήσουν μόνιμα τα επόμενα χρόνια. Εγκαταστάθηκαν στη Νέα Υόρκη και σύντομα δραστηριοποιήθηκαν πάνω σε κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα, συμμετέχοντας ενεργά σε ένα ευρύ φάσμα πολιτικών διαδηλώσεων.

Εξαιτίας της έντονης κριτικής στάσης του John Lennon απέναντι στον πόλεμο και του πολιτικού ακτιβισμού του, ο J. Edgar Hoover διέταξε να ανοιχθεί ειδικός φάκελος στο FBI για εκείνον, συγκεντρώνοντας περίπου 300 σελίδες με σχετικό υλικό, κατά τη διετία 1971-72, επί προεδρίας Richard Nixon.

Στις 4 Φεβρουαρίου του 1972, ο γερουσιαστής του ρεπουμπλικανικού κόμματος Strom Thurmond, συνέστησε την αφαίρεση της άδειας παραμονής του στην Αμερική, στα πλαίσια μίας έκθεσής του σχετική με την πολιτική δράση του John Lennon.

Μετά από μία μακρά δικαστική διαμάχη, του παραχωρήθηκε τελικά μόνιμη άδεια παραμονής, στις 7 Οκτωβρίου του 1975.

John Lennon_FBI_Files_after_ny19p1
Τα αποχαρακτηρισμένα έγγραφα του FBI για τον John Lennon.

Παράλληλα, από τον Οκτώβριο του 1973 μέχρι τον Ιανουάριο του 1975, χώρισε προσωρινά με τη Yoko Ono, κατά τη διάρκεια μίας περιόδου που ο ίδιος αποκάλεσε αργότερα «χαμένο σαββατοκύριακο».

Μετά την επανασύνδεσή του με τη Yoko Ono και για τα επόμενα πέντε χρόνια, ο John Lennon απείχε από τη δισκογραφία επιστρέφοντας σε μία αυστηρά ιδιωτική ζωή καθώς, σύμφωνα με την εξήγηση που έδωσε ο ίδιος, επιθυμούσε να αφοσιωθεί στην ανατροφή του γιου τους, Sean Lennon.

Το «Double Fantasy» αποτέλεσε τον τελευταίο προσωπικό δίσκο του John Lennon που κυκλοφόρησε ενόσω ήταν εν ζωή και χαρακτηρίζεται ως ένας «ύμνος στην οικογενειακή επιτυχία».

Η δολοφονία του

Το βράδυ της 8ης Δεκεμβρίου του 1980, ο Mark Chapman πυροβόλησε και τραυμάτισε θανάσιμα τον John Lennon έξω από την οικία του στο ιστορικό κτίριο «Dakota» της Νέας Υόρκης, ενώ επέστρεφε από το στούντιο μετά από την ηχογράφηση των τραγουδιών «Walking On Thin Ice» και «It Happened», που προορίζονταν για τον επόμενο δίσκο του.

Ο Chapman είχε προσεγγίσει τον Lennon νωρίτερα την ίδια ημέρα, κατά την αναχώρησή του από το σπίτι του, αποσπώντας μάλιστα ένα αυτόγραφό του. Μετά την επιστροφή του Lennon από το στούντιο ηχογράφησης, ο Chapman τον πυροβόλησε πισώπλατα, συνολικά τέσσερις φορές.

Σύμφωνα με την αυτοψία, οι μισές σφαίρες διαπέρασαν το αριστερό μέρος του σώματός του στο ύψος του στήθους, ενώ οι υπόλοιπες τον τραυμάτισαν κοντά στον αριστερό ώμο. Όλες προκάλεσαν εσωτερική αιμορραγία, ενώ η θανάσιμη σφαίρα διαπέρασε την αορτή του.

Σύμφωνα με τις αναφορές των μαρτύρων και των αστυνομικών αρχών, μετά τη δολοφονία, ο Mark Chapman παρέμεινε στον τόπο του εγκλήματος μέχρι την άφιξη της αστυνομίας. Εκτός από το όπλο του εγκλήματος, στην κατοχή του υπήρχαν ένα αντίτυπο του δίσκου »Double Fantasy», στο εξώφυλλο του οποίου είχε υπογράψει νωρίτερα ο John Lennon, ένα αντίτυπο του μυθιστορήματος «The Catcher In The Rye» του J. D. Salinger, καθώς και κασέτες με τραγούδια των Beatles.

John Lennon - Mark Chapman - Hit Channel
Ο John Lennon δίνει αυτόγραφο στον Mark Chapman λίγες ώρες πριν τη δολοφονία του.

O John Lennon οδηγήθηκε αμέσως στο Νοσοκομείο Ρούζβελτ, όπου με την άφιξή του επισημοποιήθηκε ο θάνατός του από υποογκαιμικό σοκ, που προκλήθηκε λόγω της μεγάλης απώλειας αίματος. Δύο ημέρες αργότερα, η σορός του αποτεφρώθηκε στο κοιμητήριο του Ferncliff στη Νέα Υόρκη.

Ο Mark Chapman καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη. Σε ψυχιάτρους του δικαστηρίου διηγήθηκε πως «κακά πνεύματα» τον παρότρυναν να δολοφονήσει τον John Lennon, ενώ το 2004 ομολόγησε επίσης πως ένας από τους λόγους που τον ώθησαν στην εγκληματική του ενέργεια ήταν η επιθυμία του να προβληθεί, αισθανόμενος πως μέχρι τότε ήταν ασήμαντος.

Οι δικηγόροι που ανέλαβαν την υπεράσπισή του ισχυρίστηκαν ότι έπασχε από ψυχική διαταραχή, βασισμένοι σε μαρτυρία ειδικών ιατρών ότι ο Chapman βρισκόταν σε παραλήρημα και ψύχωση όταν διέπραξε το έγκλημα.

Καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη με όρο την παροχή ψυχιατρικής φροντίδας και βρίσκεται στη φυλακή από το 1981 παρά τις διάφορες εκστρατείες για την αποφυλάκισή του και τις έντεκα εφέσεις που έχει ασκήσει.

Πηγή : hit-channel.com