ΕΡΕΥΝΕΣ ΣΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΠΑΦΟΥ Το ανάκτορο και το εργαστηριακό σύμπλεγμα της Κυπρο-Κλασικής περιόδου


Παρά τις αντίξοες συνθήκες που προκάλεσε η πανδημία, το 2020 η αποστολή της Ερευνητικής Μονάδας Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου διεξήγε τρεις επιχειρήσεις στο πλαίσιο του προγράμματος διερεύνησης του αστικού τοπίου της αρχαίας Πάφου, που υλοποιείται από το 2006 υπό τη διεύθυνση της Καθηγήτριας Μαρίας Ιακώβου.

Η πρώτη φάση διεξήχθη τον Ιούνιο 2020 στο οροπέδιο του Χατζηαπτουλλά [ΕΙΚ.1], την ακρόπολη της Κυπρο-Κλασικής περιόδου και είχε ως στόχο τη χωρική σύνδεση του ανακτόρου, το οποίο είχε ανασκαφεί μερικώς το 1950-1955 από Βρετανική αποστολή, με το εκτεταμένο εργαστηριακό σύμπλεγμα στα δυτικά, που εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 2009 από το πρόγραμμα Παλαιπάφου. Μετά την αφαίρεση της παλαιάς περίφραξης και τον περιμετρικό και εσωτερικό καθαρισμό του ανακτόρου, επιβεβαιώθηκε ότι η Βρετανική αποστολή είχε διερευνήσει το νότιο ένα τρίτο του μνημείου. Η έρευνα στη βάση θεμελίωσης των λαξευτών λίθων του εντυπωσιακού νότιου τοίχου του ανακτόρου [ΕΙΚ.2], και η υψομετρική της διαφορά σε σχέση με άλλα σημεία του φυσικού βράχου, απεκάλυψαν ότι το ανάκτορο είχε ανεγερθεί στο ψηλότερο σημείο της ακρόπολης. Οι συνολικές του διαστάσεις είναι 40μ. χ 32μ. και τα δάπεδα των αιθουσών του είναι 2,5μ. ψηλότερα από τα δάπεδα του εργαστηριακού συμπλέγματος, το οποίο αποτελεί μια εξολοκλήρου ανεξάρτητη εγκατάσταση κατά μήκος της βόρειας πλευράς του οροπεδίου.

Στη δεύτερη φάση που διεξήχθη το Σεπτέμβριο 2020, η αποστολή επικεντρώθηκε στον ενδιάμεσο χώρο ανάμεσα στα δυο μνημεία και προσδιόρισε τα δυτικά όρια του ανακτόρου, ενώ στο εργαστηριακό σύμπλεγμα ανέσκαψε ακόμη μια μονάδα στα ανατολικά, την ένατη μέχρι στιγμής. Με την ανασκαφή της Μονάδας 9 έχουν αποκαλυφθεί 970 τ.μ. του Δυτικού συμπλέγματος (65χ15μ) που αντιπροσωπεύουν γύρω στα 35% της συνολικής έκτασης του μνημείου [ΕΙΚ.3].

Στις εργασίες της δεύτερης φάσης συμπεριλαμβάνεται και η ανασκαφή της κορυφής του Κυπρο-Κλασικού φρουρίου της Λαόνας που διατηρείται σε ύψος 6μ. κάτω από τα φερτά χώματα ανέγερσης του τύμβου. Η εσωτερική όψη του φρουρίου, είναι κατασκευασμένη με πλίνθους και αργή λιθοδομία. Μέχρι στιγμής, αποκαλύφθηκε σε ύψος 1.20μ.

Η τρίτη φάση των εργασιών πεδίου διεξήχθη τον Οκτώβριο στη Λαόνα με μοναδικό στόχο τη λήψη μέτρων προληπτικής προστασίας των πλίνθων του φρουρίου, που επικαλύφθηκαν με μείγμα αχυροπηλού.