Η Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 10 Δεκεμβρίου, σε ανάμνηση της υπογραφής της Παγκόσμιας Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων από τη γενική συνέλευση του ΟΗΕ στις 10 Δεκεμβρίου 1948.
Ο φετινός εορτασμός συμπίπτει με την 70η επέτειο της Οικουμενικής Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, εγγράφου ορόσημου για τα ίσα και αναφαίρετα δικαιώματα όλων των ανθρώπων και την προστασία τους, με γνώμονα τις διαχρονικές αξίες της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Τα ανθρώπινα δικαιώματα αποτελούν ηθικές αρχές, θεωρούνται διεθνή και θέτουν συγκεκριμένα πρότυπα ανθρώπινης συμπεριφοράς, τα οποία προστατεύονται από το εθνικό και διεθνές δίκαιο. Είναι αναφαίρετα και ο κάθε άνθρωπος τα δικαιούται από τη στιγμή της γέννησής του, απλά και μόνο επειδή έχει την ανθρώπινη υπόσταση.
Περιλαμβάνουν: το δικαίωμα στη ζωή και την ελευθερία, την ελευθερία σκέψης και έκφρασης, την ισότητα ενώπιον του νόμου, δικαίωμα στην εργασία, στην υγεία, στην κατοικία, την τροφή, την ιατρική περίθαλψη, την εκπαίδευση και το δικαίωμα συμμετοχής στον πολιτισμό.
Η ανάγκη θέσπισης των περισσότερων από αυτά πυροδοτήθηκε λόγω του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και του Ολοκαυτώματος. Η βάση πάνω στην οποία χτίστηκε η Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων βρίσκεται στις εξής αρχές:
«Επειδή η αναγνώριση της αξιοπρέπειας, που είναι σύμφυτη σε όλα τα μέλη της ανθρώπινης οικογένειας, καθώς και των ίσων και αναπαλλοτρίωτων δικαιωμάτων τους αποτελεί το θεμέλιο της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της ειρήνης στον κόσμο» — 1η πρόταση του Προοιμίου της Οικουμενικής Διακήρυξης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του ΟΗΕ
«Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα. Είναι προικισμένοι με λογική και συνείδηση, και οφείλουν να συμπεριφέρονται μεταξύ τους με πνεύμα αδελφοσύνης» — Άρθρο 1 της Οικουμενικής Διακήρυξης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του ΟΗΕ
Αν και η Παγκόσμια Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων υπεγράφη το 1948, σε πολλές χώρες του πλανήτη, τα θεμελιώδη δικαιώματα του ανθρώπου είναι άγνωστα ή καταπατώνται διαρκώς. Οι παραβιάσεις ωστόσο, δεν γίνονται μόνο από τις υπανάπτυκτες χώρες, όπως θα πιστεύαμε, αλλά και από χώρες του Δυτικού κόσμου, σε καθημερινή βάση. Επιπλέον, οι κυβερνήσεις δεν είναι οι μόνες υπεύθυνες, αλλά και οι πολυεθνικές εταιρίες παγκοσμίως, οι οποίες στερούν θεμελιώδη δικαιώματα από τους εργαζομένους τους.
Ακόμα και στη χώρα μας, καταπατούνται θεμελιώδη δικαιώματα μέσω της κατάχρησης εξουσίας. Αυτό το φαινόμενο αναδύθηκε τα τελευταία χρόνια μέσω του μεταναστευτικού ζητήματος. Ως εκ τούτου, ο αγώνας για την προστασία και τη διασφάλιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων είναι και θα παραμείνει συνεχής σε όλες τις γωνιές του πλανήτη.
