Ο εργασιακός εκφοβισμός μπορεί να βλάψει τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική σου υγεία.
Στο μυαλό των περισσότερων, ο εκφοβισμός είναι συνυφασμένος με παιδιά και εφήβους. Στην πραγματικότητα, όμως, μπορεί οποιοσδήποτε, οποιαδήποτε στιγμή της ζωής του και σε οποιοδήποτε μέρος να γίνει θύμα εκφοβισμού. Ο εργασιακός εκφοβισμός μπορεί να βλάψει τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική υγεία και πολλά θύματα εκφοβισμού υποφέρουν από άγχος, κατάθλιψη, πονοκεφάλους, υπέρταση, προβλήματα με το στομάχι και άλλα.
Τι είναι ο εργασιακός εκφοβισμός;
Εργασιακός εκφοβισμός είναι η επαναλαμβανόμενη και ανάρμοστη συμπεριφορά, η οποία μπορεί να είναι λεκτική, γραπτή ή σωματική και έχει στόχο να τρομάξει, να απειλήσει, να ταπεινώσει ή να υπονομεύσει τις ικανότητες του θύματος.
Ποιες είναι οι μορφές του;
Σύμφωνα με την έρευνα του Workplace Bullying Institute, η πλειοψηφία (61%) των «νταήδων» στον εργασιακό χώρο είναι προϊστάμενοι και διευθυντές. Ωστόσο, το υπόλοιπο 39% προέρχεται από οποιαδήποτε κατεύθυνση του οργανογράμματος και μπορεί να έχει οποιαδήποτε από τις παρακάτω μορφές ή συνδυασμό τους:
Επιθετικότητα
Ο «νταής» συνήθως φωνάζει και προσπαθεί να τρομοκρατήσει περισσότερους από έναν υπάλληλο ταυτόχρονα. Αυτό το κάνει ώστε να μην έρθει κανένας αντιμέτωπος μαζί του με φόβο για τις συνέπειες. Η επιθετική επικοινωνία μπορεί να αποτελείται από φωνές και από επιθετική γλώσσα του σώματος. Συνήθως αυτή η μορφή υιοθετείται από αφεντικά και είναι η πιο εμφανής μορφή εκφοβισμού.
Ταπείνωση
Ο «νταής» ταπεινώνει το θύμα υποδεικνύοντας τα λάθη του, κλέβοντας τις ιδέες του, σαμποτάροντας και αποκλείοντάς τον από σημαντικές συναντήσεις, μην κοινοποιώντας απαραίτητες πληροφορίες και εργαλεία. Αυτή η μορφή εκφοβισμού είναι συνήθως ανεκτή από τις εταιρείες και επιτρέπει συμπεριφορές, όπως μη ρεαλιστική στοχοθεσία, αναγκαστικές υπερωρίες κτλ. Οι «νταήδες» που παρουσιάζουν ιδέες άλλων ως δικές τους μπορεί να πάρουν ακόμα και προαγωγή.
Διπρόσωποι συνάδελφοι
Αυτή η μορφή εκφοβισμού είναι για εκείνον τον συνάδελφο που προσποιείται τον φίλο και σε ρωτάει «Μπορώ να σε βοηθήσω με κάτι;» αλλά δεν το εννοεί ποτέ αφού ποτέ δε σε βοηθά και στη συνέχεια σε υπονομεύει πίσω από την πλάτη σου. Αυτοί είναι συνάδελφοι που θα ζητήσουν αντίποινα, έτσι και το θύμα τους μιλήσει και θα φτάσουν στο σημείο να ισχυριστούν ότι το θύμα λέει ψέματα.
Αστεία
Σε αυτή τη μορφή εκφοβισμού, ο νταής κάνει αστεία εις βάρος του θύματος, το οποίο με τη σειρά του νιώθει άσχημα. Μερικές φορές, μάλιστα, ο «νταής» ενθαρρύνει και άλλους να πειράξουν το θύμα. Αυτοί είναι οι συνάδελφοι που δεν έχουν αυτοπεποίθηση και προσπαθούν να φανούν ανώτεροι στα μάτια των υπολοίπων.
Τι δεν αποτελεί εκφοβισμό;
Όταν η διοίκηση δρα λογικά και δικαιολογημένα εξυπηρετώντας τα συμφέροντα της εταιρείας, τότε μπορεί να πάρει αποφάσεις σχετικά με χαμηλή απόδοση και να δράσει διορθωτικά. Επίσης, θα επιλύσει διαφορές αντικειμενικά χωρίς να πάρει το μέρος κανενός.
Μην μπερδεύεις τον εκφοβισμό με τη διάκριση
Συχνά πολλοί αδυνατούν να διαχωρίσουν τον εκφοβισμό από τη διάκριση. Επειδή έχω υπάρξει θύμα διάκρισης και θύμα εκφοβισμού, έχω μάθει ότι η διαφορά είναι η εξής: η διάκριση έχει ως αποτέλεσμα κάποια άδικη πράξη εις βάρος του θύματος, όπως μια απόλυση, έναν υποβιβασμό ή το αδικαιολόγητο «κόψιμο» σε κάποιο μάθημα. Βέβαια αυτά συνήθως συνοδεύονται και από σωματικές και ψυχολογικές συνέπειες, παρόμοιες με εκείνες του εκφοβισμού.
Τι να κάνεις σε περίπτωση που είσαι θύμα εκφοβισμού
Ο χρόνος που περνάς στη δουλειά πρέπει να είναι ευχάριστος. Αν δεν είναι, θυμήσου ότι πρέπει να προστατεύσεις τον εαυτό σου ακολουθώντας τα παρακάτω βήματα:
- Επιβεβαίωσε ότι βιώνεις εκφοβισμό. Κρίνε αντικειμενικά την κατάσταση και αποφάσισε αν αντιμετωπίζεις κάποιον «νταή». Επιβεβαίωσε ότι δεν είναι παρενόχληση ή διάκριση.
- Μη φοβάσαι να αντιδράσεις και να υπερασπιστείς τον εαυτό σου. Μίλα στον «νταή» και πες του ότι θέλεις να σταματήσει αυτό που κάνει.
- Κατάγραψε τα περιστατικά. Ποιος έκανε τι, πού και πότε. Αν αποφασίσεις να αναφέρεις τον «νταή», θα χρειαστεί να αναφέρεις συγκεκριμένα παραδείγματα.
- Φρόντισε τον εαυτό σου. Γυμνάσου, πέρνα χρόνο με αγαπημένα σου πρόσωπα, ξεκίνα ένα χόμπι ή επισκέψου έναν coach που θα σε βοηθήσει να αντιμετωπίσεις την κατάσταση.
- Είναι προτιμότερο να βρεις κάποιον με εξειδίκευση στη συμβουλευτική θυμάτων εκφοβισμού, γι’ αυτό μη διστάσεις να ρωτήσεις έναν ή μία coach για τη σχετική του εμπειρία, πριν κανονίσεις τη συνεδρία σου.
- Να θυμάσαι ότι ο εκφοβισμός δεν είναι παράνομος στις περισσότερες χώρες οπότε έλεγξε αν υφίστασαι εκφοβισμό ή παρενόχληση.
- Μίλα σε κάποιον στη δουλειά. Αν έχεις προσπαθήσει να κάνεις τον «νταή» να σταματήσει, μίλα στον προϊστάμενό σου (εκτός αν ο προϊστάμενος είναι ο «νταής») ή σε κάποιον άλλον στο ίδιο ή ανώτερο επίπεδο ιεραρχικά. Μπορείς, επίσης, να μιλήσεις στο τμήμα Ανθρωπίνων Πόρων (αν υπάρχει). Προτού μιλήσεις, να έχεις αποφασίσει τι θέλεις να γίνει. Θέλεις τη βοήθειά τους; Θέλεις να μεταφερθείς εσύ ή ο «νταής» σε άλλο τμήμα; Τι θα κάνεις, αν δε συμβεί αυτό που θέλεις;
- Ζύγισε την έκβαση της κουβέντας και σκέψου τα επόμενα βήματα. Το να παραιτηθείς, για παράδειγμα, είναι μια εύλογη επιλογή. Επομένως ξεκίνα να ψάχνεις για καινούργια δουλειά, ακόμα και αν ακολουθήσεις τα παραπάνω βήματα.
Τι να κάνεις αν γίνεις μάρτυρας ενός περιστατικού εκφοβισμού
Αν νιώθεις άνετα, υπερασπίσου το θύμα, όταν συμβαίνει ένα περιστατικό εκφοβισμού. Διαφορετικά, αν ο «νταής» δεν είναι ιεραρχικά ανώτερος από σένα, μίλα του ιδιαιτέρως και εξήγησέ του ότι αυτό που κάνει είναι κακό. Ταυτόχρονα, μίλα στο θύμα και υποστήριξέ το. Πες του ότι είσαι εκεί για να σου μιλήσει, όποτε θέλει. Όταν ο «νταής» βλέπει κόσμο να υποστηρίζει το θύμα, ενδέχεται να μειώσει ή ακόμα και να σταματήσει τον εκφοβισμό.
Πηγή : Thrive Global Greece
