Επανεξισορρόπηση της εξωτερικής πολιτικής της Ινδίας
της Elizabeth Roche
Μετά την ανάληψη των καθηκόντων του το 2014, ο πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι σκιαγράφησε το όραμά του για την Ινδία – να μετατρέψει τη χώρα σε μια «ηγετική» δύναμη. Τώρα το 2022, μερικοί από τους στόχους του, όπως η επανεξισορρόπηση της εξωτερικής πολιτικής της Ινδίας και η ευθυγράμμιση της εσωτερικής πολιτικής που θα τη θέσει χώρα ηγέτιδα της περιοχής, είναι όλο και πιο φανεροί. Η πολιτική αυτή διακρίνεται στο πώς χειρίζεται τα θέματα εξωτερικής πολιτικής με την Κίνα, τα αναπτυξιακά προγράμματα με τις άλλες χώρες, το πώς ανταποκρίνεται στις παγκόσμιες απαιτήσεις φαρμάκων και εμβολίων κατά του Covid-19, τη δέσμευση της χώρας για ουδετερότητα του άνθρακα έως το 2070, τις συνομιλίες με το Πακιστάν και σε άλλες διεθνείς πρωτοβουλίες.
Οι αναλυτές σημείωσαν μια νέα δέσμευση της Ινδίας με τη Νοτιοανατολική Ασία για τη διατήρηση της ελεύθερης ναυσιπλοΐας στη θάλασσα της Νότιας Κίνας. Η Ινδία παρέχει λύσεις (όπως το εμβόλιο Maitri), διαμορφώνοντας τον παγκόσμιο λόγο για βασικά ζητήματα (το ψήφισμα 2593 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για το Αφγανιστάν που εγκρίθηκε κατά τη διάρκεια της ινδικής προεδρίας του Συμβουλίου, καλώντας τους Ταλιμπάν να μην χρησιμοποιούν το αφγανικό έδαφος για τρομοκρατική δραστηριότητα είναι πλέον ευρέως αποδεκτό). Η πολιτική «Neighbourhood First»– δηλαδή η εμπλοκή όλων των άμεσων γειτόνων της Ινδίας στη Νότια Ασία – «έχει προσαρμοστεί ώστε να αντιμετωπίζονται οι προκλήσεις από τους γείτονες. Το Νέο Δελχί έχει κατανοήσει την ανάγκη για στρατηγική υπομονή με τους γείτονες. Υπό αυτή την έννοια, έχει υπάρξει επαναβαθμονόμηση της προσέγγισής της προς τη γειτονιά , ανέφερε σχετικά ο Harsh V Pant, Επικεφαλής του Προγράμματος Στρατηγικών Μελετών.
Οι σχέσεις με χώρες όπως η Ιαπωνία έχουν βελτιωθεί και οι σχέσεις με τις χώρες του Κόλπου έχουν αναθεωρηθεί προς το καλύτερο. Ένα βασικό παράδειγμα της εξωτερικής της πολιτικής είναι η Τετραμερής (τετραμερής διάλογος μεταξύ ΗΠΑ, Ινδίας, Αυστραλίας και Ιαπωνίας) και η κίνηση δέσμευσης της Ινδίας με τον Ινδο-Ειρηνικό). Η Ινδία αποτελεί ένα από τους σημαντικότερους υποστηρικτές του Ινδο-Ειρηνικού που εκτείνεται από τη δυτική ακτή των ΗΠΑ στις ανατολικές ακτές της Αφρικής ως μια γεωστρατηγική οντότητα. Ένα ενημερωτικό δελτίο που εκδόθηκε από την Quad μετά τον Σεπτέμβριο του 2021 «δέσμευσε» τις τέσσερις χώρες να εργαστούν για την προώθηση «ενός ανοικτού, προσβάσιμου και ασφαλούς τεχνολογικού οικοσυστήματος». Μια πιο λεπτομερής δήλωση των ηγετών της Quad αναφέρει ότι «οι τρόποι με τους οποίους η τεχνολογία σχεδιάζεται, αναπτύσσεται, κυβερνάται και χρησιμοποιείται πρέπει να διαμορφωθούν από τις κοινές δημοκρατικές μας αξίες και τον σεβασμό των οικουμενικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Με την τεχνολογία να κινεί τα νήματα της παγκόσμιας οικονομίας τα επόμενα χρόνια, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η Ινδία, ανακοίνωσε πακέτο 10 δις. δολαρίων σε εταιρείες με στόχο την κατασκευή και τον σχεδιασμό τσιπ. Το πρόγραμμα αναμένεται να αποφέρει επενδύσεις ύψους 22 δις. δολαρίων στη χώρα και μπορεί να θεωρηθεί ως παράδειγμα ευθυγράμμισης της εσωτερικής πολιτικής της Ινδίας με τους στόχους της εξωτερικής πολιτικής. Το πακέτο κινήτρων για την κατασκευή και τον σχεδιασμό τσιπ προηγήθηκε ενός άλλου που ανακοινώθηκε στον ετήσιο προϋπολογισμό, ύψους 25 δις. δολαρίων για 13 βασικούς τομείς, με σκοπό την ενίσχυση της ινδικής μεταποίησης και των εξαγωγών. Δύο βασικοί στόχοι των πακέτων συνδεδεμένων κινήτρων παραγωγής (PLI) περιλαμβάνουν τη μετατροπή της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της Ασίας σε κόμβο παραγωγής και βοηθούν τις ινδικές εταιρείες να συνδεθούν σε παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού , ενισχύοντας με τη σειρά τους το ΑΕΠ της χώρας. Οι προσπάθειες της Ινδίας να συνάψει συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών με βασικούς εταίρους όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα ΗΑΕ συνδέονται επίσης με τις προσπάθειές της να ενσωματωθεί στα παγκόσμια οικονομικά πλαίσια. «Είναι λογικό να συνάψουμε συμφωνίες με χώρες με τις οποίες έχουμε ισορροπημένο εμπόριο ή με τις οποίες εξάγουμε», ανέφερε ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών της Ινδίας, Kanwal Sibal.
Ένα άλλο παράδειγμα επανεξισορρόπησης της εξωτερικής πολιτικής της Ινδίας είναι η απόφαση για τη διεξαγωγή συνομιλιών με τη Ρωσία –μεταξύ των Υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας της Ινδίας και της Ρωσίας. Η Ρωσία έχει ξεκινήσει παραδόσεις του συστήματος αεράμυνας S-400 στην Ινδία. Η συμφωνία αξίας περίπου 5,4 δις. δολαρίων για πέντε συστήματα υπεγράφη το 2018. Παράλληλα, η Ινδία συγκεντρώνει τη στήριξη των χωρών της Κεντρικής Ασίας για να καθυστερήσει την αναγνώριση της κυβέρνησης των Ταλιμπάν και να προσφέρει περισσότερες εγγυήσεις ασφαλείας.
Τέλος, σημαντικό είναι το παράδειγμα της νέας εταιρικής σχέσης μεταξύ ΗΑΕ, Ισραήλ, ΗΠΑ και Ινδίας. Η σχέση έχει στόχο την οικονομική συνεργασία και τη συνδεσιμότητα. «Είναι ένα σημαντικό βήμα που έχουμε κάνει για να συντονίσουμε την οικονομική μας προσέγγιση σε μια περιοχή όπου η Ινδία θεωρείται καλοήθης δύναμη», δήλωσε ο Kanwal Sibal.
