Γυναίκες ζωγράφοι της Κύπρου στη συλλογή του Πολιτιστικού Ιδρύματος


Γυναίκες ζωγράφοι που με το πλούσιο έργο τους, έχουν δικαιωματικά αποκτήσει μια εξέχουσα θέση, στη πλούσια συλλογή του Πολιτιστικού της Τράπεζας Κύπρου.

Η Συλλογή Σύγχρονης Κυπριακής Τέχνης αριθμεί σήμερα περισσότερα από 850 έργα τέχνης – ζωγραφικούς πίνακες, χαρακτικά, γλυπτά και εγκαταστάσεις, – δόκιμων Κυπρίων καλλιτεχνών. Ανάμεσα σε αυτά και σημαντικά έργα κυπρίων γυναικών καλλιτεχνών που ξεχώρισαν, ενέπνευσαν, σφράγισαν ή και που συνεχίζουν να έχουν ενεργή και σημαντική παρουσία στο τοπίο της σύγχρονης τέχνης του τόπου. H συλλογή περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, έργα της Λουκίας Νικολαΐδου, της Καίτης Στεφανίδου, της Ελένης Νικοδήμου, της Μαίρης Πλαντ, της Αθηνάς Αντωνιάδου, της Νίτσας Χατζηγεωργίου, της Μαρίας Λοϊζίδου, της Κυριακής Κώστα, της Μαρίας Τούρου της Κλίτσας Αντωνίου. 

Η πρώτιστη σημασία της γυναίκας-καλλιτέχνη στο χώρο των τεχνών τεκμηριώνεται επίσης μέσα από την παρουσία της γυναίκας ως μορφή του εικαστικού χώρου. Η άμεση ή έμμεση απεικόνιση της γυναικείας μορφής στα έργα αποτελεί παράλληλα αρωγό μετάδοσης μηνυμάτων της κοινωνικής ζωής του τόπου.  

Παρατίθεται πιο κάτω η βιογραφία γυναικών καλλιτεχνών, των οποίων κύριο μέσο στο έργο τους έχει αποτελέσει η ζωγραφική: 

Λουκία Νικολαΐδου

Γεννήθηκε στη Λεμεσό το 1909 και πέθανε στο Penn της Αγγλίας το 1994. Σπούδασε στην École Nationale Supérieure des Beaux-Arts, στο Παρίσι μεταξύ της χρονιάς 1929-1933. Το 1933 επέστρεψε στο νησί όπου οργάνωσε τρεις ατομικές εκθέσεις. Από το 1937 εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο. Η ζωγράφος Λουκία Νικολαΐδου ήταν η πρώτη Κύπρια που ασχολήθηκε με τη ζωγραφική και αποτέλεσε μία από τις δυναμικότερες γυναικείες παρουσίες στην καλλιτεχνική σκηνή του τόπου. Το εικαστικό της ύφος θεωρήθηκε πρωτοποριακό για την εποχή εκείνη. Μέρος των έργων της στη συλλογή του Πολιτιστικού Ιδρύματος αποτελούν πέντε υδατογραφίες οι οποίες συγκαταλέγονται μέσα στα παλαιότερα έργα της Συλλογής. Έργα της βρίσκονται σε διάφορες ιδιωτικές συλλογές, στην Κρατική Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης, στη Συλλογή του Πολιτιστικού Ιδρύματος της Τράπεζας Κύπρου, στην Πινακοθήκη Λεβέντη και στη Δημοτική Πινακοθήκη Λεμεσού. 

Καίτη Στεφανίδου

Αποτελεί μια ξεχωριστή περίπτωση στην κυπριακή τέχνη και είναι μια από τις πρώτες σημαντικές γυναικείες παρουσίες της ζωγραφικής του τόπου μας. Η Καίτη Φασουλιώτου Στεφανίδου (1925-2012), σπούδασε ζωγραφική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών Αθήνας κατά το διάστημα 1948-1955 έχοντας ως δασκάλους τους Ουμπέρτο Αργυρό και Γιάννη Μόραλη, καθώς επίσης και τον Παντελή Πρεβελάκη στην Ιστορία της Τέχνης. 

Υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη του Επιμελητηρίου Καλών Τεχνών και από τις πρώτες Κύπριες που διέπρεψαν στον τομέα των εικαστικών Τεχνών.

Νίτσα Χατζηγεωργίου

Γεννήθηκε το 1950, στην Αμμόχωστο και σπούδασε ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Αθηνών (1969-1974), στο εργαστήρι του Γιάννη Μόραλη, με υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών, καθώς και την τέχνη των φορητών εικόνων και της νωπογραφίας στο εργαστήρι του Ξυνόπουλου (φροντιστήρια της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών). Παρακολούθησε επίσης μαθήματα και σεμινάρια κεραμικής και χαρακτικής. Εργάστηκε ως καθηγήτρια Τέχνης στη Μέση Εκπαίδευση.  

Μοναδική αισθητική προσέγγιση και τεχνοτροπία με χαρακτηριστικά στοιχεία στη φόρμα, το χρώμα και τα εκφραστικά μέσα που χρησιμοποιεί, ώστε να αποδώσει έννοιες και ζητήματα που την απασχολούν.

Ελένη Νικοδήμου

Γεννήθηκε στην Άλωνα της Κύπρου. Σπούδασε οικονομικές επιστήμες (ΑΣΟΕΕ) στην Αθήνα. Το 1978 ξεκίνησε τις σπουδές της στις καλές τέχνες στην École Nationale Supérieure des Beaux-Arts του Παρισιού. Το 1983 πήρε το δίπλωμα της ζωγραφικής και της χαρακτικής. Εργάστηκε στη Cité Internationale desArts στο Παρίσι. Υπήρξε υπότροφος της Γαλλικής Κυβέρνησης, του ΕΟΜΕΧ και του Ιδρύματος Α. Γ. Λεβέντη. Το 1986 έλαβε το πρώτο βραβείο του διαγωνισμού Matisse από τη Γαλλική Πρεσβεία της Κύπρου, έχει πραγματοποιήσει πάνω από 25 ατομικές εκθέσεις σε Γαλλία, Ελλάδα, Κύπρο, Πορτογαλία, Σουηδία, Ελβετία, Βέλγιο και έχει συμμετάσχει σε πάνω από 50 ομαδικές εκθέσεις. 

Έργα της βρίσκονται σε πολλές ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές και μουσεία σε Ευρώπη, Η.Π.Α. και Ιαπωνία.

Λεζάντες έργων:

Λουκία Νικολαϊδου, «Το κορίτσι που διαβάζει», 1950, Λάδι σε καμβά,   60×50 εκ., Συλλογή Πολιτιστικού Ιδρύματος Τράπεζας Κύπρου.

Καίτη Στεφανίδου, «Άτιτλο (φιγούρες σε πράσινο, μαύρο, κόκκινο, κίτρινο και μπλε», 1988, Λάδι σε καμβά, 102×152 εκ. Συλλογή Πολιτιστικού Ιδρύματος Τράπεζας Κύπρου.

Νίτσα Χατζηγεωργίου, «Παράθυρο», 1982. Λάδι σε καμβά, 71,5×69,5 εκ., Συλλογή Πολιτιστικού Ιδρύματος Τράπεζας Κύπρου.

Ελένη Νικοδήμου, «Μέσα από την αρχαία τραγωδία ΙΧ», 1988., Ακρυλικό σε καμβά, 148×230 εκ. Συλλογή Πολιτιστικού Ιδρύματος Τράπεζας Κύπρου.

Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου

Φανερωμένης 86-90, Λευκωσία

Για πληροφορίες: 22 128157

www.boccf.org