Μεγάλο ενδιαφέρον και πολύ υψηλή ακρόαση συγκέντρωσε η διαδικτυακή εκδήλωση της σειράς ομιλιών και συζητήσεων «1821-2021: 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση», την οποία διοργανώνει το Πανεπιστήμιο Κύπρου. Η εκδήλωση, με συμμετοχή περίπου 135 ακροατών, που διεξήχθη στις 31 Μαρτίου 2021, επικεντρώθηκε στην συμμετοχή της Κύπρου στην Ελληνική Επανάσταση του 1821.
Η πρώτη ομιλία με θέμα «Η Κύπρος και το 1821» έγινε από τον κ. Ιωάννη Π. Θεοχαρίδη, Ομότιμο Καθηγητή Οθωμανικής Ιστορίας του Τμήματος Τουρκικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου. Ο κ. Θεοχαρίδης στην ομιλία του επικεντρώθηκε στη δράση του ναυτικού των επαναστατών στις Κυπριακές θάλασσες. Αναφέρθηκε στα στοιχεία που σταχυολογούνταν στις αναφορές των προξενείων της Γαλλίας και της Ολλανδίας στην Κύπρο, το Ημερολόγιο του Κύπριου αγωνιστή Γιάγκου Φραγκούδη, γραμματικού στο πολεμικό πλοίο «Ηρακλής», καθώς και μια άγνωστη αναφορά του Οθωμανού διοικητή του νησιού Μεχμέτ προς τις αρχές της Κωνσταντινούπολης. Ο κ. Θεοχαρίδης παρουσίασε διεξοδικά την προϊστορία των επαναστατικών διαδικασιών στην Κύπρο, παραθέτοντας σημαντικές πληροφορίες.
Στην ομιλία του με θέμα «Η διαδρομή του Κύπριου Χατζη-Πετράκη: Ελληνική Επανάσταση και φιλελληνικά δίκτυα», ο κ. Κωνσταντίνος Ηροδότου, Μεταδιδακτορικός Ερευνητής στο Εργαστήριο Πολιτικής Φιλοσοφίας (ΕΠοΦι) του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, επιδίωξε να παρουσιάσει τα όσα βίωσε ο Χατζη-Πετράκης μετά το ξέσπασμα της Επανάστασης του 1821. Αυτός υποχρεώθηκε να παραδοθεί στις Οθωμανικές αρχές, όμως κατάφερε να αποδράσει και να φτάσει στην Μασσαλία. Θέλοντας οι Οθωμανοί να τον εξαναγκάσουν να παραδοθεί, απήγαγαν την οικογένεια του και ο ίδιος προσπάθησε εναγωνίως να εξασφαλίσει τα λύτρα. Στην ομιλία δόθηκε έμφαση στη μακρά και πολυετή διαδρομή του και εξετάστηκε η λειτουργία των φιλελληνικών δικτύων στο Παρίσι και το Στρασβούργο, όπως και σε άλλες Ευρωπαϊκές πόλεις. Ο κ. Ηροδότου μάλιστα αναφέρθηκε και στην Τεκτονική στοά, η οποία υποστήριξε ηθικά και οικονομικά τον Χατζη-Πετράκη.
Ο Αναπληρωτής Καθηγητής Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστήμιο Κύπρου, κ. Πέτρος Παπαπολυβίου, στην ομιλία του με θέμα «Κύπριοι αγωνιστές στο 1821: Μια αποτίμηση», ακολούθησε μία συνθετική προσέγγιση σχετικά με τη συμβολή των Κυπρίων αγωνιστών στην Ελληνική Επανάσταση, τη συμμετοχή τους σε συγκεκριμένες μάχες, όπως τη μάχη των Αθηνών, και σώματα σημαντικών οπλαρχηγών, ενώ προσπάθησε να απαντήσει στα ερωτήματα ως προς τον αριθμό τους, τον τρόπο ταξιδιού τους προς την επαναστατημένη Ελλάδα, καθώς και τις τελικές τους επιλογές ως προς την εγκατάστασή τους, μετά το τέλος του Αγώνα της Παλιγγενεσίας. Παράλληλα παρουσίασε τις κύριες πηγές αλλά και τα προβλήματα για τον εντοπισμό και την καταλογογράφησή τους.
Ο Αναπληρωτής Καθηγητής Οθωμανικής Ιστορίας του Τμήματος Τουρκικών Σπουδών, του Πανεπιστημίου Κύπρου, κ. Μιχάλης Ν. Μιχαήλ, στην εισήγηση του με θέμα «Μια οθωμανική εξουσία στη δίνη μιας επανάστασης», επιχείρησε να παρουσιάσει τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Κυπριανό (1801-1821) ως μια οθωμανική εξουσία που βρισκόταν στη δίνη της Ελληνικής Επανάστασης. Στο πλαίσιο της διάλεξης εξετάστηκαν το οθωμανικό-κυπριακό πλαίσιο της πιο πάνω περιόδου, μέσα στο οποίο έζησε και έδρασε ο Κυπριανός, η άνοδός του στον αρχιεπισκοπικό θρόνο και η αρχιερατεία του, η σχέση του με τις ιδέες της Φιλικής Εταιρείας, καθώς και το τραγικό του τέλος. Επιπλέον, λήφθηκαν υπόψη το οθωμανικό ιστορικό πλαίσιο την περίοδο έναρξης της Ελληνικής Επανάστασης, αλλά και οι πραγματικότητες στην οθωμανική Κύπρο των αρχών του δέκατου ένατου αιώνα, μεταξύ των οποίων η ανάδυση ισχυρών τοπικών εξουσιών στην οθωμανική επικράτεια, όχι απαραίτητα μουσουλμανικών.
Οι ομιλίες πραγματοποιούνται μέσω της πλατφόρμας «zoom» με παράλληλη αναμετάδοση από το κανάλι του Πανεπιστημίου Κύπρου στο Youtube.
Η εγγραφή στην πλατφόρμα zoom γίνεται μέσω του συνδέσμου:
https://ucy.zoom.us/meeting/register/tJMud-Gsrz4uE9Cqs4mHXTMl_Ktd74X7-wli.
Για την παρακολούθηση μέσω youtube ακολουθήστε τον σύνδεσμο:
https://www.youtube.com/channel/UCrOshwASe6sTmzr0VaOopyg
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων είναι διαθέσιμο στον ακόλουθο σύνδεσμο:
Η επόμενη διαδικτυακή συζήτηση έχει προγραμματιστεί για τις 7 Απριλίου 2021, και περιλαμβάνει τρεις ομιλίες: του Ερευνητή Α΄ και Διευθυντή του Κέντρου Ερεύνης Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού της Ακαδημίας Αθηνών, Χαρίτωνα Καρανάσιου, με θέμα «Εκκλησία και παιδεία από την Άλωση στην Επανάσταση», του Καθηγητή Βαλκανικής και Ύστερης Οθωμανικής Ιστορίας στο Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Δημήτρη Σταματόπουλου, με θέμα «Η ελληνική επανάσταση και οι μετασχηματισμοί του ρωμέικου μιλλέτ στη δεκαετία 1821-1830» και του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτη Αρκαλοχωρίου, Καθηγητή Εκκλησιαστικής Ιστορίας στη Θεολογική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Ανδρέα Νανάκη, με θέμα «Από την εθναρχούσα Εκκλησία στα έθνη των Βαλκανίων».
