Η διάλεκτος ως κομμάτι της πολιτιστικής μας ταυτότητας από το Πανεπιστήμιο Κύπρου με την υποστήριξη της Τράπεζας Κύπρου
Ο Λέκτορας Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου Σπύρος Αρμοστής και ο συγγραφέας Αντώνης Γεωργίου ήταν οι εισηγητές στο 2ο Science Café του Πανεπιστημίου Κύπρου που πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη της Τράπεζας Κύπρου, την Πέμπτη, 29 Φεβρουαρίου 2024, στο Caffè Nero στην Αγλαντζιά με θέμα τους μύθους και την πραγματικότητα γύρω από την κυπριακή διάλεκτο.
Σύμφωνα με τον Δρα Σπύρο Αρμοστή, αυτό το Science Café έδειξε γιατί είναι σημαντικό να διεξάγονται τέτοιες συζητήσεις για τη διάλεκτο: από τη μια, είναι μια εξαίσια ευκαιρία ανοίγματος της επιστήμης αλλά και της τέχνης προς το ευρύ κοινό, αφού μας δόθηκε η δυνατότητα να αποδομήσουμε και να ανασκευάσουμε εδραιωμένες παρανοήσεις για τη γλώσσα· από την άλλη, διαφάνηκε πως τέτοιες συζητήσεις, όσες φορές κι αν τις κάνουμε οι άνθρωποι της επιστήμης και της τέχνης, αποτελούν πάντα ένα συναρπαστικό πεδίο συζήτησης για τον κόσμο, ο οποίος φαίνεται πως διψά να μάθει για τη διάλεκτο, να μιλήσει για αυτή αλλά και για την αξία που έχει για τον καθένα και την καθεμιά από εμάς.
Οι εισηγητές, Δρ Σπύρος Αρμοστής και ο συγγραφέας Αντώνης Γεωργίου, δέχθηκαν πολλές και ενδιαφέρουσες ερωτήσεις από το κοινό για διάφορα θέματα που αφορούν τη χρήση της γλώσσας στην εκπαιδευτική διαδικασία, τυχόν περιορισμούς της διαλέκτου στην έκφραση πολύπλοκων νοημάτων, τη σχέση της διαλέκτου με την κοινή ελληνική, τη χρησιμότητα διατήρησης της διαλέκτου, και πολλά άλλα.
Όπως εξήγησε ο κ. Γεωργίου, ο κάθε δημιουργός, όπως και ο καθένας μας, μπορεί να αποφασίσει με ποιο γλωσσικό μέσο θέλει και μπορεί να εκφραστεί καλύτερα και όπως κρίνει σωστό, λαμβάνοντας ή όχι υπόψη τις όποιες «συνέπειες», όπως ο ενδεχόμενος περιορισμός του αναγνωστικού κοινού ή της κριτικής υποδοχής ενός κειμένου κ.λπ. Και φυσικά, θα κρίνεται (λογοτεχνικά) για αυτή του την απόφαση, το πόσο γόνιμα αξιοποίησε τη διάλεκτο, μιας και η χρήση της από μόνη της δεν δημιουργεί λογοτεχνία όπως και η χρήση της κοινής ή κάποιας «λόγιας» γλώσσας δεν το πράττει αυτόματα.
Οι εισηγητές
Ο Σπύρος Αρμοστής είναι Λέκτορας Γλωσσολογίας στο Τμήμα Αγγλικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου. Είναι κάτοχος PhD και MPhil στη Γλωσσολογία (ειδίκευση: Φωνητική) από το Πανεπιστήμιο του Cambridge (Αγγλία) και BA στις Κλασικές Σπουδές από το Πανεπιστήμιο Κύπρου. Οι δημοσιεύσεις του επικεντρώνονται στους τομείς της φωνητικής, φωνολογίας, κοινωνιογλωσσολογίας και κλινικής γλωσσολογίας. Οι ερευνητικές του δραστηριότητες έχουν επεκταθεί και σε άλλους τομείς, όπως η γραφογλωσσολογία και η τεκμηρίωση και αναζωογόνηση γλωσσών. Ιδιαίτερη έμφαση στη μέχρι σήμερα έρευνά του έχει δοθεί στη μελέτη της κυπριακής ελληνικής και της κυπριακής αραβικής, ενώ έχει ασχοληθεί ερευνητικά και με άλλες ποικιλίες, όπως η κοινή νέα ελληνική, η ποντιακή ελληνική, η αγγλική και η γαλλική. Διατελεί μέλος του ΔΣ της Γλωσσολογικής Εταιρείας Κύπρου (CyLing) καθώς και διορισμένο μέλος της Μόνιμης Κυπριακής Επιτροπής Τυποποίησης Γεωγραφικών Ονομάτων (ΜΚΕΤΓΟ). Τέλος, είναι ο συντονιστής του εργαστηρίου φωνητικής “Cy[Φ] lab” (προφέρεται [ˈsaɪ̯ ˈfaɪ̯ ˈlæb]) του Τμήματος Αγγλικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου.
Ο Αντώνης Γεωργίου σπούδασε Νομικά στη Μόσχα και εργάζεται στη Λεμεσό ως δικηγόρος. Είναι απόφοιτος του Μεταπτυχιακού Προγράμματος «Θεατρικές Σπουδές» του ΑΠΚΥ. Έχει εκδώσει τα βιβλία «Πανσέληνος παρά μία» (Γαβριηλίδης 2006, ποιήματα), «Γλυκιά Bloody Life» (Το Ροδακιό, 2006, διηγήματα), «Ένα αλπούμ ιστορίες» (Το Ροδακιό, 2014, μυθιστόρημα), «Σαν πεταλούδα είμαι» (Το Ροδακιό, 2019, ποιήματα) και «Η ανάσα των δίπλα» (Το Ροδακιό, 2022, διηγήματα). Το βιβλίο του «Ένα αλπούμ ιστορίες» βραβεύτηκε με το Κυπριακό Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το 2014, καθώς και το Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2016. Κατά την περίοδο 2007-2021 έχουν ανεβεί τα θεατρικά του έργα «Αγαπημένο μου πλυντήριο», «Νόσος», «Ο κήπος μας», «La Belote», «Ήμουν η Λυσιστράτη», «Ο θείος Γιάννης», «Το μπάνιο» και «Σε κρίσιμη κατάσταση». Επίσης, το «Ένα αλπούμ ιστορίες» διασκευάστηκε και ανέβηκε στο θέατρο.
Η διοργάνωση
Ο στόχος του Πανεπιστημίου Κύπρου μέσω αυτών των ανοιχτών συζητήσεων να δοθεί στο κοινό η ευκαιρία να αλληλεπιδράσει με επιστήμονες σε ένα οικείο και χαλαρό περιβάλλον. Τα Science Café αποτελούν παγκοσμίως μια επιτυχημένη και ταχέως αναπτυσσόμενη δραστηριότητα άτυπης εκπαίδευσης γύρω από διάφορα επιστημονικά θέματα ενώ θεωρούνται ως ένα εξαιρετικό μέσο εκδημοκρατισμού της γνώσης, συμβάλλοντας στον περιορισμό της διασποράς ψευδών ειδήσεων και της ταύτισης του κοινού με μη επιστημονικές απόψεις.
Τη διοργάνωση της σειράς έχει αναλάβει το Γραφείο Επικοινωνίας και Δημοσίων Σχέσεων του Πανεπιστημίου Κύπρου, στο πλαίσιο των δράσεων του ιδρύματος για επικοινωνία της επιστήμης. Σημειώνεται ότι, το Πανεπιστήμιο Κύπρου έχει δημιουργήσει επίσης σειρά podcast στο Spotify με τον τίτλο Science Talks (https://podcasters.spotify.com/pod/show/science-talks-ucy) όπου μέχρι σήμερα έχουν αναρτηθεί 81 επεισόδια που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών θεμάτων. Σε αυτά περιλαμβάνονται και μερικά επεισόδια με θέμα τη γλωσσολογία και την κυπριακή διάλεκτο.
Πληροφορίες: Μαρίζα Λαμπίρη, Επικεφαλής Επικοινωνίας και Δημοσίων Σχέσεων, Τομέας Προώθησης και Προβολής, Τ. 22894305, prinfo@ucy.ac.cy
