Πάντα στο εμπόριο και την επικοινωνία το προφίλ του νέου καταναλωτή είναι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός μας. Αμέτρητες μελέτες, έρευνες και αναλύσεις μας βοήθησαν να τον σκιαγραφήσουμε ώστε να βρούμε τρόπους να τον προσεγγίσουμε, να προσελκύσουμε το ενδιαφέρον του, να χτίσουμε μια διάδραση μαζί του και να κερδίσουμε την επιθυμητή προτίμησή του. Και αυτό το προφίλ αφορούσε σχεδόν μια γενιά καταναλωτών με παράξενα ονόματα baby boomers, millennials, generation Y, generation Z και ούτω καθεξής. Τώρα σε μόλις 2 μήνες γεννήθηκε μια νέα γενιά καταναλωτών, η Covid – 19, με τα πιο ιδιόμορφα δημογραφικά και συμπεριφορικά στοιχεία.
Ο Κύπριος σήμερα ενημερώνεται πολλές φορές την ημέρα, διαβάζει άρθρα, παρακολουθεί τηλεόραση κατά κόρον. Ψάχνεται, δοκιμάζει, γίνεται ευρηματικός. Αυτό- θαυμάζεται και μοιράζεται με τους φίλους του στα κοινωνικά δίκτυα τις επιτυχίες του στην παρασκευή σπιτικού ψωμιού και στο κατ’ οίκον κούρεμα.
Ο δείκτης Desi της ΕΕ που μελετά τη διείσδυση και τη χρήση του διαδικτύου στην παραγωγικότητα της χώρας κατάτασσε μέχρι πρόσφατα την Κύπρο στις χαμηλότερες βαθμίδες στην Ευρώπη. Η ηλεκτρονική διεκπεραίωση εργασιών στον κρατικό τομέα και αυτό των ιδιωτικών επιχειρήσεων ελάχιστη, η τηλε-εργασία σχεδόν ανύπαρκτη, η online εκπαίδευση περιορισμένη μόνο σε μερική, σε πανεπιστημιακό επίπεδο, οι αγορές μέσω e-commerce ήταν μηδαμινές ειδικά από τοπικές επιχειρήσεις.
Και ξαφνικά η κρατική μηχανή, ο ημικρατικός τομέας, οι ιδιωτικές επιχειρήσεις σε μια προσπάθεια επιβίωσης και σε μια κατάσταση εκτάκτου ανάγκης προσέφεραν νέες επιλογές και ο καταναλωτής της καραντίνας απέκτησε νέες συνήθειες, νέες αγοραστικές συμπεριφορές, νέους τρόπους εργασίας και εξυπηρέτησης. Βγήκε από το comfort zone του. Ξαφνικά όλο το σύμπαν συνωμοτεί στην διαδικτυακή του επιμόρφωση και εξυπηρέτηση. Μπορεί να δίνει και να παίρνει χωρίς τη φυσική παρουσία του ίδιου και των άλλων. Τα παιδιά του κάνουν φροντιστήριο αγγλικών μέσω skype, αγοράζει λαχανικά και φρούτα από διαδικτυακή πλατφόρμα παραγγελιών, ενώ παραγγέλνει ξηρούς καρπούς μέσω Facebook messenger.
Μπορεί αυτό το μοντέλο να συνεχιστεί; Μπορεί να εξελιχτεί και άλλο; Πώς θα συμπεριφέρεται ο καταναλωτής μετά την καραντίνα. Θα επιστρέψει στις παλιές του συνήθειες; Στον προηγούμενο τρόπο ζωής του; Στην ‘κανονικότητα’ όπως λένε στα δελτία ειδήσεων.
Ο φόβος, η ανασφάλεια είναι εκεί, το ίδιο όμως δυνατή και η ανάγκη για δράση, για δημιουργία, για απελευθέρωση από τον περιορισμό. Οπόταν προβλέπεται ένας συγκερασμός των πιο πάνω συναισθημάτων στο νέο τρόπο συμπεριφοράς και στη διαμόρφωση του προφίλ του νέου καταναλωτή. Το ηλεκτρονικό εμπόριο θα συνεχίσει την άνοδό του και οι κυπριακές μικροεπιχειρήσεις λιανικού εμπορίου θα μπουν στη νέα εποχή του e-commerce. Ο νέος καταναλωτής έχει μάθει να περνά περισσότερο χρόνο στο σπίτι του με την άμεση οικογένειά του μπροστά από τις οθόνες. Φυσιολογικά όπως οι καταναλωτές έτσι και οι επιχειρήσεις/μάρκες είναι σε κατάσταση σοκ. Κάποιες έχουν αντιληφθεί την αλλαγή και τις προκλήσεις και κάποιες όχι. Κάποιες βρίσκονται στην αναμονή για την επόμενη μέρα ενώ κάποιες δουλεύουν και χτίζουν το αύριο.
Η απουσία επικοινωνίας όμως των περισσοτέρων μαρκών από τα ΜΜΕ παραδοσιακά ή νέα, δημιουργεί ανασφάλεια στον καταναλωτή. Η έλλειψη αυτή οδηγεί στο αίσθημα της αδυναμίας και της απώλειας της εμπιστοσύνης. Κατατροπώνει την αξία της μάρκας.
Οι εταιρείες και οι μάρκες έχουν ευθύνη να δώσουν λύσεις, εμπιστοσύνη και έμπνευση στον καταναλωτή. Έχουν ευθύνη να έχουν μια δυνατή παρουσία που θα λειτουργήσει ενθαρρυντικά και παραγωγικά χωρίς να θέλουν να σπρώξουν τον καταναλωτή πίσω αλλά μπροστά. Με σεβασμό, ένα ρυθμό και με μηνύματα που θα ταιριάζουν στην νέα τάξη πραγμάτων και στη νέα ψυχολογία του καταναλωτή πρέπει να δημιουργήσουν νέες σχέσεις σύνδεσης, νέα μοντέλα consumer journeys προσαρμοσμένα στα νέα δεδομένα, στους νέους καταναλωτές
Οι εταιρείες και οι μάρκες για να προσπεράσουν τους σκοπέλους της κρίσης πρέπει να δουν τις νέες ευκαιρίες και να οδηγήσουν την αγορά. Να επαναφέρουν την καινούργια “κανονικότητα” όσο πιο γρήγορα γίνεται. Η στάση αναμονής δεν προσφέρει τίποτε σε κανέναν. Απλά καθυστερεί την επανεκκίνηση και την ανάπτυξη.
Τάσια Γιανναρά Γιαλλουρίδου
Σύμβουλος Επιχειρήσεων, Διευθύνουσα Σύμβουλος
Partners VMLY&R, pr:partners, Byte Digital Agency