Πάλι Aποφεύγεις To Θέατρο, Τη Συναυλία Και Το Μall;

Μάθε αν η αγοραφοβία κρύβεται πίσω από την τάση σου να αποφεύγεις χώρους με συνωστισμό.

Το να μην αγαπάς τον συνωστισμό δεν είναι απαραίτητα κάτι κακό. Να το ξεκαθαρίσουμε αυτό. Αν, όμως, τα “όχι” σου στις προσκλήσεις των φίλων σου διαρκώς αυξάνονται, επειδή ο προορισμός εξόδου σε προβληματίζει, αν βαθιά μέσα σου προτιμάς να αρρωστήσεις για να μην παρευρεθείς στο πάρτι ή τη γιορτή του φίλου σου ή η σκέψη να μετακινηθείς με το μετρό σε αγχώνει υπερβολικά, τότε σίγουρα τα πράγματα αλλάζουν. Και σε αυτή την περίπτωση θα σε ρωτήσω ευθέως: Έχεις σκεφτεί ποτέ αν ο πραγματικός λόγος που αποφεύγεις μέρη με πολύ κόσμο είναι επειδή έχεις αγοραφοβία;

Ένα βασικό πρόβλημα με την αγοραφοβία είναι ότι πολύ συχνά οι άνθρωποι που βασανίζονται από αυτήν είναι δύσκολο να τη συνειδητοποιήσουν και να κατανοήσουν πόσο καταδυναστεύει την κινητικότητα και την κοινωνικότητα τους. Επειδή η αγοραφοβία είναι βαρύ συναίσθημα, ως ανημπόρια, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν παραδέχονται συνειδητά ότι τους συμβαίνει. Απλώς δηλώνουν πως … βαριούνται ή ότι … δεν έχουν όρεξη ή ότι … δεν έχουν κίνητρο για να βγουν έξω. Στην πραγματικότητα φοβούνται ακόμη και τη συνειδητή αντίληψη και παραδοχή του φόβου. Ως αποτέλεσμα, συχνά χρειάζονται πολλές συναντήσεις με τον ειδικό, ακόμη και μήνες, έως ότου μπορέσουν να συνειδητοποιήσουν αυτό που τους συμβαίνει.

Το πρώτο, επομένως, σημαντικό βήμα για να βοηθηθεί κάποιος που πιθανόν έχει κάποια αγοροφοβικά συμπτώματα είναι να αναγνωρίσει αν όντως έχει αγοραβοφία κι αν αυτή τον περιορίζει και σε τι βαθμό. Ορίστε, λοιπόν, πέντε πράγματα που πρέπει οπωσδήποτε να γνωρίζει ο καθένας από εμάς σχετικά με την αγοραφοβία, ώστε να μπορεί να την αναγνωρίσει:

1.Πάνω από το 1% του πληθυσμού ταλαιπωρείται από αγοραφοβία. Επομένως, το αίσθημα ότι μόνο σε εσένα συμβαίνει αυτό το περίεργο συναίσθημα δυσφορίας και εγκλωβισμού, χωρίς δυνατότητα έγκαιρης διαφυγής στους χώρους με συνωστισμό, αφορά περισσότερους απ’ όσους φαντάζεσαι.

2. Ανήκει στην κατηγορία των αγχώδων διαταραχών. Πολύ συχνά συνδέεται, επίσης, με την εμφάνιση έντονου άγχους και κρίσεων πανικού.

3. Το 67% των ασθενών, σύμφωνα με μελέτες, δηλαδή οι 2 στους 3, που πάσχουν από αγοραφοβία είναι γυναίκες.

4. Μπορεί να εμφανιστεί απότομα ή να εγκατασταθεί σταδιακά. Τα συμπτώματα αρχίζουν να εμφανίζονται συνήθως στο τέλος της εφηβείας ή μεταξύ 30 και 40 ετών.

5. Δεν μπορεί να περάσει ή να υποχωρήσει από μόνη της. Αντίθετα, όσο μένει το άτομο χωρίς θεραπεία η αγοραφοβία μπορεί να ενταθεί και η λίστα με τους χώρους που αποφεύγει να μεγαλώνει, με αποτέλεσμα να απομονώνεται όλο και περισσότερο ή να δυσκολεύει η καθημερινή λειτουργικότητά του.

Στο μυαλό του αγοραφοβικού

Αυτό που εξελίσσεται σε αγοραφοβία είναι η αρχική ανησυχία πως, εάν ξανασυμβεί μία κρίση πανικού και μάλιστα σε δημόσιο χώρο, το άτομο θα βρεθεί εκεί ανήμπορο και εκτεθειμένο ανάμεσα σε ξένους που το περιτριγυρίζουν και θα κοιτάζουν με περιφρόνηση, εξηγεί ο Γιώργος Παπαγεωργίου, BSc MSc (Health) University of Central Lancashire, μέλος της British Psychological Society, διευθυντής και επόπτης επιστημονικού προσωπικού στην ΨΥΧΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ (psychikifrontida.gr).

“Μία ακόμη σκέψη που προκαλεί τρόμο”, συμπληρώνει ο κ. Παπαγεωργίου, “είναι η ιδέα ότι τη δύσκολη στιγμή της κρίσης δεν θα υπάρχει κάποιο κατάλληλο πρόσωπο να βοηθήσει”… Τέλος, εκτός από τα γνωστά συμπτώματα (απελπισία, τρόμος, μούδιασμα, ναυτία, πόνος στην καρδιά, δυσκολία στην αναπνοή) που έχει ένας αγοραφοβικός, όταν βιώνει μία κρίση πανικού μπορεί να έχει ένα ακόμα χαρακτηριστικό σύμπτωμα που πολύ συχνά αναφέρουν τα άτομα με αγοροφοβία. Το αίσθημα της “ασφυξίας”. “Είναι τόσο έντονο ψυχικό φαινόμενο, που μπορεί να μπλοκάρει την αυτόματη λειτουργία της ανάσας. Οι πνεύμονες και το στέρνο του ατόμου είναι σαν να έχουν μπλοκάρει και δεν υπακούν στην εσωτερική εντολή “ανάσανε, ανάσανε”. Αυτό το φαινόμενο είναι εξαιρετικά δυσάρεστο και κρατάει πολλά δευτερόλεπτα. Συνήθως φοβίζει πολύ. Τόσο πολύ, που ο φόβος ότι θα ξανασυμβεί καταλήγει εντονότερος και από τον αρχικό φόβο.”

Η παγίδα της απομόνωσης

Τα προηγούμενα επεισόδια που έχουν βιώσει οι άνθρωποι που πάσχουν από διαταραχή πανικού τους κάνουν επιφυλακτικούς στις δημόσιες συναναστροφές, με αποτέλεσμα να εδραιώνεται η αγοραφοβία τους. Ο έντονος φόβος πως η κρίση θα ξανάρθει απροειδοποίητα, τους κάνει να αποφεύγουν τη δραστηριοποίηση, ώστε να μειώσουν τον κίνδυνο να ξανασυμβεί. Επιλέγουν, λοιπόν, να απομονωθούν, να κλειστούν στον εαυτό τους και να σχετίζονται λιγότερο έως καθόλου. Όπως εξηγεί ο κ. Παπαγεωργίου: “Στην ουσία είναι ένας κύκλος, ένα loop αυτοκαταστροφής, όπου αυτό που φοβάσαι – συμβαίνει, κι αφού συμβαίνει, φοβάσαι περισσότερο”. Τότε το άτομο δυσκολεύεται να αφήσει το σπίτι του ή όταν το κάνει, νιώθει δυσφορία. Σε εξαιρετικά ακραίες περιπτώσεις μπορεί να επιλέξει να μη βγαίνει και καθόλου.

Τρόποι αυτοβοήθειας

Πέρα από τη διερεύνηση των παραγόντων πυροδότησης του “φόβου”, σημαντικό είναι ο κάθε άνθρωπος που συνηδειτοποιεί ότι πιθανόν να πάσχει από αγοραφοβία να απευθυνθεί στον ειδικό ψυχικής υγείας, ώστε να τον βοηθήσει και να του διδάξει τρόπους αυτοδιαχείρισης του προβλήματός του. Ο κ. Παπαγεωργίου υποστηρίζει ότι βασική βοήθεια προς το άτομο αποτελεί η επίγνωση ότι το πρόβλημα το προκαλεί ο ίδιος στον εαυτό του: “Προκαλούν κάπως από μόνοι τους την κρίση πανικού. Κι αυτό γιατί λόγω άγχους ανασαίνουν γρήγορα και με βαθιές ανάσες και τότε παθαίνουν αυτό που λέγεται “Υπεραερισμός”, εξαιτίας του οποίου το αυξημένο ποσοστό οξυγόνου στο αίμα πυροδοτεί την κρίση. Αν, όμως, κάποιος τους το εξηγήσει αυτό και τους διδάξει πώς να το αποφύγουν την ώρα που αισθάνονται τα συμπτώματα πανικού, θα έχουν κάνει ένα σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση του προβλήματος.”

Αξίζει να σημειωθεί ότ πλέον υπάρχουν κέντρα που διαθέτουν εξειδικευμένους επιστήμονες που παρέχουν συνεδρίες στο σπίτι του θεραπευόμενου, στην περίπτωση που ο ίδιος δηλώνει απροθυμία ή ακόμη και αδυναμία να επισκεφθεί το γραφείο του ειδικού.

Πηγή : Thrive Global Greece