Η χοληστερόλη είναι μια λιπαρή ουσία που βρίσκεται σε κάθε κύτταρο του ανθρώπινου σώματος. Σε υγιείς ποσότητες, συμβάλει στην παραγωγή ορμονών, βιταμίνης D και οξέων που αφορούν στην πέψη των τροφών. Υπάρχουν δύο τύποι Χοληστερόλης: η HDL-C, που συχνά ονομάζεται «καλή χοληστερόλη» και η LDL-C, που συχνά ονομάζεται «κακή χοληστερόλη» 2,3.
Ωστόσο η LDL-C δεν είναι απαραίτητα «κακή». Είναι επιβλαβής μόνο όταν υπάρχει μεγάλη συσσώρευσή της στην κυκλοφορία του αίματος. Το ενδεχόμενο αυτό σε συνδυασμό με τα τριγλυκερίδια, τον πιο κοινό τύπο λίπους που κυκλοφορεί στο σώμα μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας2,3.
Όταν η LDL-C και τα τρικγλυκερίδια, είναι πάνω από τις φυσιολογικές τιμές, μπορεί να συσσωρευτούν στα τοιχώματα των αρτηριών, δημιουργώντας τις λεγόμενες αθηρωματικές πλάκες. Με την εξέλιξη αυτή οι αρτηρίες στενεύουν, περιορίζοντας την ποσότητα του αίματος που μπορεί να ρέει μέσα από αυτές. Ταυτόχρονα εάν η αθηρωματική πλάκα σπάσει, η κατεστραμμένη αρτηρία μπορεί να αρχίσει να αιμορραγεί, προκαλώντας θρόμβους αίματος που ταξιδεύουν σε διάφορα μέρη του σώματος3,4.
Έτσι όταν ένας θρόμβος βρεθεί στις στεφανιαίες αρτηρίες, οι οποίες παρέχουν αίμα στην καρδιά, μπορεί να διακόψει την παροχή οξυγόνου που χρειάζεται ο καρδιακός μυς για να επιβιώσει, προκαλώντας καρδιακή προσβολή4.
Εάν ο θρόμβος οδηγηθεί στον εγκέφαλο, μπορεί να μπλοκάρει ένα αιμοφόρο αγγείο και να στερήσει ένα τμήμα του εγκεφάλου από το οξυγόνο που χρειάζεται, προκαλώντας εγκεφαλικό1,5.
Παρόλαυτα είναι γεγονός ότι όσο περισσότερα γνωρίζει ο ασθενής σχετικά με την υψηλή LDL-C, τόσο περισσότερα μπορεί να κάνει για τη διαχείρισή της.
Η υψηλή LDL-C είναι συνήθως ασυμπτωματική, που σημαίνει ότι, στις περισσότερες περιπτώσεις, η ενδεχόμενη αύξησή της δεν θα προκαλέσει κάποια συγκεκριμένα συμπτώματα. Μπορεί να εμφανιστεί σε άτομα όλων των σχημάτων και μεγεθών, καθώς και σε άνδρες ή γυναίκες. Δεν υπάρχει «τυπικό» άτομο με υψηλή LDL-C6.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η υψηλή LDL-C ανιχνεύεται μόνο όταν κάποιος αισθάνεται πόνο στο στήθος ή έχει ένα σοβαρό καρδιακό επεισόδιο όπως καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό. Βέβαια σε αυτό το σημείο, έχει ήδη προηγηθεί σοβαρή βλάβη στις αρτηρίες γι’ αυτό και πρέπει όλοι εκ των προτέρων και εγκαίρως να γνωρίζουν τα επίπεδα χοληστερόλης τους, ειδικά όσοι έχουν οικογενειακό ιστορικό υψηλής LDL-C 7.
Η χοληστερόλη στο σώμα μας προέρχεται από δύο διαφορετικές πηγές. Την μία πηγή αποτελούν τα τρόφιμα που τρώμε και την άλλη η φυσική παραγωγή της από το συκώτι μας. Μερικές φορές το συκώτι μας παράγει υπερβολική ποσότητα LDL-C και παράγοντες του τρόπου ζωής όπως το κάπνισμα, οι ανθυγιεινές επιλογές τροφίμων, η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας και το υπερβολικό βάρος μπορούν να την αυξήσουν ακόμη περισσότερο 8-10. Για μερικούς ανθρώπους, η κακή χοληστερόλη τους είναι κληρονομική και προκαλείται από τη γενετική διαταραχή FH (οικογενής υπερχοληστερολαιμία)10,11.
Η LDL-C μπορεί να ελεγχθεί μέσω μιας απλής αιματολογικής εξέτασης υπό την καθοδήγηση του θεράποντα ιατρού, ο οποίος μπορεί να γνωματεύσει για το εάν τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα είναι υγιή και ασφαλή ή εάν είναι υψηλά και πρέπει να μειωθούν.
Οι εξειδικευμένοι ιατροί συνιστούν τα ακόλουθα επίπεδα-στόχους για υγιείς ενήλικες 12:
| LDL | Χαμηλότερη από 100 mg/dL |
| HDL | Υψηλότερη από 40 mg/dl |
| Συνολική Χοληστερόλη | Χαμηλότερη από 200 mg/dl |
| Τριγλυκερίδια | Χαμηλότερα από 150 mg/dl |
Αυτές είναι μόνο γενικές οδηγίες, αφού ο κάθε ασθενής είναι διαφορετικός και ειδικότερα οι ασθενείς με ΑΚΝ θα πρέπει να βρίσκονται σε διαρκή επαφή με τους θεράποντες ιατρούς τους σχετικά με τα προτεινόμενα επίπεδα-στόχους που αφορούν εξατομικευμένα τους ίδιους.
Τονίζεται ότι παρόλο που το ύψος των τιμών της χοληστερόλης είναι σημαντικό, αποτελεί απλώς ένα μέρος της συνολικής υγείας του ατόμου. Ο ιατρός είναι εκείνος που θα εξετάσει το επίπεδο της χοληστερόλης σε συνδυασμό με το οικογενειακό ιστορικό, την ηλικία, το φύλο και άλλες συνήθειες του τρόπου ζωής του ασθενούς, όπως το κάπνισμα ή πιθανές διατροφικές συνήθειες που ενδεχομένως να ενισχύουν τον κίνδυνο για υψηλή χοληστερόλη. Μια πλήρης εικόνα του ιατρικού ιστορικού συμβάλει έτσι ώστε ο ιατρός να καθορίσει το εάν ο ασθενής πρέπει να λάβει κάποια μέτρα, όπως αλλαγές στον τρόπο ζωής του ή φαρμακευτική αγωγή για τη μείωση της χοληστερόλης και την αποτροπή του κινδύνου καρδιακής νόσου και εγκεφαλικού.
Το Global Heart Hub και η Novartis συνεργάζονται για την αντιμετώπιση της Αθηροσκληρωτικής Καρδιαγγειακής Νόσου AKN υποστηρίζοντας το πρόγραμμα Invisible Nation προκειμένου να φέρουν σε επαφή ένα παγκόσμιο δίκτυο οργανώσεων ασθενών και άλλων ενδιαφερόμενων μερών από τον χώρο των καρδιαγγειακών (ΚΑ) νόσων που έχουν δεσμευτεί να επιφέρουν συστηματικές αλλαγές στην αντιμετώπιση της αθηροσκληρωτικής καρδιαγγειακής νόσου AKN.
Παράλληλη επιδίωξή του προγράμματος είναι να συνεισφέρει στην επίτευξη υψηλού επιπέδου κυβερνητικών δεσμεύσεων για την αντιμετώπιση της νόσου και την προώθηση καινοτόμων συνεργασιών και νέων μοντέλων πρόσβασης που μπορούν να επιταχύνουν την παγκόσμια προσπάθεια για μείωση της θνητότητας που σχετίζεται με την AKN.
Μπορείτε να αντλήσετε περισσότερες πληροφορίες που αφορούν στην χοληστερόλη στην ακόλουθη σελίδα: Fight CVD | Stand up to fight Cardiovascular Disease | Fight CVD, ενώ λεπτομέρειες για την πρωτοβουλία του προγράμματος Invisible Nation θα βρείτε εδώ: Invisible Nation – Exposing the Realities of ASCVD (globalhearthub.org)
