Υποστήριξη της συσχέτισης από ευρήματα νέας έρευνας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου
Τι κοινό μπορεί να έχει ο καρκίνος με την αυτοκτονία; Κατ’ αρχήν, έχουν και τα δύο φαινόμενα τεράστια επίπτωση στην υγεία, αλλά και στην κοινωνία. Ο καρκίνος αποτελεί τη 2η συχνότερη αιτία θανάτου και η αυτοκτονία τη 2η συχνότερη αιτία θανάτου στους νέους παγκόσμια. Οποιαδήποτε όμως συσχέτιση μεταξύ των δύο, θεωρείτο ότι οφειλόταν στον τραυματικό και αγχογόνο χαρακτήρα της ανακοίνωσης σε περιπτώσεις διάγνωσης του καρκίνου. Κυρίως από επιδημιολογικές μελέτες, διαφαινόταν αυτός ο κίνδυνος για ενδεχόμενη επακόλουθη αυτοκτονία, ιδιαίτερα στο διάστημα μετά την ανακοίνωση της διάγνωσης, αναλόγως του τύπου του καρκίνου και της πρόγνωσης, με τους ιδιαίτερα επιθετικούς καρκίνους να παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο.
Μια καινούργια έρευνα από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου, που διεξάχθηκε από τον Δρα Κωνσταντίνο Βοσκαρίδη, Γενετιστή, και τον Δρα Ανδρέα Χατζηττοφή, Λέκτορα Ψυχιατρικής, προτείνει για πρώτη φορά την πιθανή ύπαρξη γενετικής συσχέτισης του καρκίνου με την απόπειρα αυτοκτονίας. Έναυσμα αποτέλεσε η παρατήρηση ότι οι Ινούιτ (ιθαγενείς πληθυσμοί της Αλάσκας, Γροιλανδίας και Καναδά, κοινώς γνωστοί ως Εσκιμώοι), οι οποίοι διαβιώνουν σε περιβάλλον με πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, παρουσιάζουν την υψηλότερη συχνότητα, τόσο σε αυτοκτονίες, όσο και σε περιστατικά καρκίνου. Η μελέτη κατέδειξε ότι υπάρχει γενετική επικάλυψη των γονιδίων που συσχετίστηκαν με καρκινογένεση και των γονιδίων που έχουν συσχετιστεί με την απόπειρα αυτοκτονίας, ώστε κοινά γονίδια να προδιαθέτουν και για τα δύο φαινόμενα. Μάλιστα, η σχέση αυτή συνεπάγεται να αφορά ειδικά για την αυτοκτονία και όχι τις λοιπές συχνές ψυχικές παθήσεις όπως τη σχιζοφρένεια, την κατάθλιψη ή έτερες αγχώδεις διαταραχές. Οι δύο ερευνητές εντόπισαν 169 κοινά γονίδια μεταξύ απόπειρας αυτοκτονίας και καρκίνου, ενώ περαιτέρω ανάλυση, ανέδειξε συγκεκριμένα κοινά μοριακά μονοπάτια, όπως αυτό της χολοκυστοκινίνης.
Η συγκεκριμένη έρευνα εξέτασε επίσης τη σχέση των κλιματολογικών συνθηκών, συγκεκριμένα τις χαμηλές θερμοκρασίες και τη συχνότητα της αυτοκτονίας στις διάφορες χώρες του κόσμου, δείχνοντας ότι τα ποσοστά αυτοκτονιών, είναι μεγαλύτερα σε περιοχές με ακραία χαμηλές θερμοκρασίες. Η γενετική και κλιματολογική συσχέτιση, ίσως είναι απότοκα προηγούμενων εξελικτικών προσαρμογών του ανθρώπου, τα οποία έλαβαν χώρα χιλιάδες χρόνια πριν. Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο διεθνούς κύρους περιοδικό «Scientific Reports» και οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να την μελετήσουν αυτούσια στον διαδικτυακό σύνδεσμο: https://www.nature.com/articles/s41598-019-54812-9. Φυσικά, περισσότερες μελέτες χρειάζονται για να διερευνήσουν περαιτέρω, αυτή την πιθανή γενετική και περιβαλλοντική διασύνδεση μεταξύ των δύο αυτών καταστάσεων.
